در کیفیت قبض روح در ضمن احادیث معراج است که آثارش این است که لوحی جلوی حضرت عزرائیل علیه السلام است که نام همه در آن ثبت شده؛ هر کس اجلش برسد اسمش پاک می شود و فوراً حضرت عزرائیل قبض روحش می کند.
ممکن است در یک لحظه هزاران نفر نامشان پاک شود و حضرت عزرائیل هم قبض روحشان نماید؛ تعجبی ندارد مثل بادی که هزاران شمع را یکباره خاموش کند.
همه به خدا بر می گردد؛ عزرائیل قبض روح می کند اما در حقیقت خدا میرانده، چون از طرف اوست. و از این بیان ظاهر می شود در قرآن مجید که قبض روح را به خدا نسبت داده: (الله یَتَوَفّی الاَ نفُسَ حینَ مَوتِها) ⁽¹⁾ «خداوند است که ارواح خلق را هنگام مرُدن می گیرد»
و در جای دیگر نسبت به حضرت عزرائیل می فرماید: (قُل یَتَوَفّاکم مَلِکُ المَوتِ الّذی وُ کَّلَ بِکُم) «بگو فرشته مرگی که بر شما گمارده شده جانتان را می ستاند....»
و در جای دیگر به ملائکه ای که اعوان و انصار عزرائیل هستند. نسبت داده می شود: (الذینَ اِذا تَوَفّتهُمُ المَلائکه ظالِمی اَنُفسَهُم) ⁽³⁾
که هر سه صحیح می باشد؛ چون عزرائیل و ملائکه اعوان او به امر خداوند جانها را می گیرند، مانند سلطانی که به وسیله لشکر و سردارنش کشوری را فتح می کنند؛ پس هم صحیح است که گفته شود لشکر فلان کشور را فتح کرده و هم صحیح است بگویند فلان سردار فتح کرده و هم بگویند سلطان فلان کشور را فتح کرده است. و این مثال برای نزدیک شدن مطلب به فهم است و گرنه اصل مطلب از اینها بالاتر است و خلاصه خداوند موقع مرگ جان را می گیرد ولی متوجه باشید که پروردگار عالم دنیا را دار اسباب قرار داده از آن جمله برای مرگ هم اسبابی معین فرموده است؛ مانند از بام افتادن، مریض شدن، کشته شدن و .... البته اینها بهانه و سبب است چون بسیاری هستند که مرض های سخت تر از او هم داشتند و نمردند پس این به تنهایی موجب مرگ نمی شود؛ اگر پیمانه عمرش تمام شده باشد جانش را پروردگار عالم قبض می کند و گرنه چه بسیار اشخاصی که صحیح وسالم بودند و بدون هیچگونه سابقه کسالتی مردند⁽²⁾

1-سوره زمر آیه42
2-سوره سجده آیه 11
3-سوره نحل آیه 28

نوشتن دیدگاه